Anamnez, bir hastanın sağlık durumu, geçmişi, semptomları ve genel sağlık geçmişi hakkında detaylı bilgi toplamak amacıyla yapılan görüşmedir. Tıp ve sağlık alanında anamnez, doktorlar, hemşireler, psikologlar ve diğer sağlık profesyonelleri tarafından hastaların değerlendirilmesi ve doğru bir teşhis koyma sürecinde önemli bir adımdır.
Anamnez, hastanın kendi ağzından sağlık hikayesini anlatmasına ve mevcut şikayetleri, semptomları ve geçmişi hakkında detayları ifade etmesine olanak tanır. Bu bilgi, sağlık profesyonellerine hastanın durumu hakkında kapsamlı bir anlayış kazandırır. Anamnez, fiziksel sağlık sorunlarının yanı sıra psikolojik durum, yaşam tarzı faktörleri, aile geçmişi, ilaç kullanımı, alerjiler ve daha birçok konuyu kapsar.
Anamnezde Hasta Bilgileri
Anamnezin bu bölüm, hastanın kimlik bilgilerini içerir. Aynı zamanda hastanın başvurduğu tıbbi kurumun veya doktorun kayıtları için kullanılan bir bölümdür. Hasta bilgileri bölümü, hastaların izlenmesi, dosyalanması ve tedavi süreçlerinin takip edilmesi amacıyla önemlidir.
Yaş
Anamnezde hastanın yaş bilgisi, doğrudan doğruya tedavi sürecini etkileyebilecek önemli bir faktördür. Hastanın yaşına göre tedavi yöntemleri ve ilaç dozları farklılık gösterebilir.
Cinsiyet
Hastanın cinsiyeti, belirli hastalıklara yatkınlığı ve tedavi seçeneklerini etkileyebilir. Örneğin, bazı hastalıklar cinsiyete bağlı olarak farklı semptomlar gösterebilir.
Medeni Hal
Medeni hal bilgisi, hasta ile iletişimde kullanılabilecek sosyal faktörlerden biridir. Özellikle acil durumlar veya iletişim gerektiren durumlarda önemlidir.
Oda No
Hastanın bulunduğu oda numarası, hastanın fiziksel konumu hakkında bilgi sağlar. Bu, hastanın yönlendirilmesi ve bakımının düzenlenmesi açısından önemlidir.
Adres
Anamnezde iletişim adresi, hastanın tıbbi raporlarının gönderilmesi veya takip randevularının düzenlenmesi gibi durumlar için gereklidir.
Boy ve Kilo
Hastanın boy ve kilo bilgileri, vücut kitle indeksi hesaplamaları gibi sağlık değerlendirmeleri için kullanılır.
Telefon
İletişim telefon numarası, hastanın ve/veya aile üyelerinin acil durumlarda ulaşılabilir olmasını sağlar.
Meslek
Hastanın mesleği, çalışma koşulları ve maruz kaldığı çevresel faktörler gibi tıbbi değerlendirmelerde rol oynayabilir.
Anamnezde Şikayet
“Şikayet bölümü”, tıbbi bir anamnezin veya hastane kayıtlarının bir parçasıdır ve hastanın doktora başvurma nedenini ve yaşadığı semptomları basitçe ifade ettiği kısımdır. Basitçe diyorum çünkü şikayet asıl öykü kısmında detaylıca incelenecektir. Hastanın şikayetleri, semptomları ve rahatsızlıkları hakkında detaylı bilgi sağlar. Bu bölüm, doktorların hastanın sağlık sorununu anlaması, doğru bir teşhis koyması ve uygun tedavi planını oluşturması için kritik bir adımdır.
Anamnezde Öykü
Hastanın geçmiş tıbbi öyküsü, hastalığın tanısını ve tedavi planını etkileyebilir. Hastanın mevcut sağlık sorununu ve şikayetlerini detaylı bir şekilde açıkladığı kısımdır. Bu bölüm, hastanın semptomları, şikayetleri ve bunların ne zaman başladığı gibi bilgileri içerir. Öykü bölümü, doktor veya sağlık profesyonelinin hastanın durumunu daha iyi anlamasına ve doğru bir teşhis koymasına yardımcı olur. Hekim burada dikkatlice hastayı dinlemeli ve hikayesini not etmelidir. Bazen hikayeyi daha da netleştirmek adına hastaya olay örgüsünü tekrar edip onay alabilirsiniz.
Şikayetin Detaylandırılması
Lokalizasyon:
Hastanın şikayetinin tam olarak hangi bölgede lokalize olduğunu sorgulayın. Şikayetin başlangıç noktasını ve hangi bölgelere yayılabileceğini belirlemek, muhtemel tanıları daraltmada yardımcı olabilir.
Örnek: “Şikayetinizin tam olarak hangi bölgede olduğunu tarif edebilir misiniz?”
Eşlik Eden Semptomlar:
Hastanın şikayetinin yanı sıra, bu bölgede başka rahatsızlıklar, örnek olarak şişlik, kızarıklık veya hassasiyet gibi semptomlar var mı? Eşlik eden semptomlar, olası tanıların belirlenmesinde önemlidir.
Örnek: “Şikayetinizin olduğu bölge dışında herhangi bir semptom fark ettiniz mi?”
Tekrar Niteliği:
Hastanın daha önce benzer bir şikayeti olup olmadığını sorgulayın. Eğer daha önce benzer şikayetleri olduysa, bu şikayetler ne sıklıkla tekrarladı? Bu bilgi, şikayetin kronik mi yoksa akut mu olduğunu anlamak için önemlidir.
Örnek: “Daha önce böyle bir şikayetiniz oldu mu? Eğer olduysa, bu şikayet ne sıklıkla tekrarlıyor?”
Şiddeti:
Hastanın şikayetin şiddetini tarif etmesini isteyin. Şikayetin şiddeti, ağrı durumunu ve etkilenen yaşam kalitesini anlamada önemlidir.
Örnek: “Şikayetinizin şiddetini nasıl tarif edersiniz? Hangi durumlar veya faktörler şikayetinizi artırıyor veya azaltıyor?”
Ağrı Tipi ve Özellikleri:
Eğer hastanın şikayeti ağrı ise, ağrının türü (kesici, batıcı, yanıcı, sızlayıcı vs.) ve ağrının yoğunluğu hakkında detaylı bilgi alınmalıdır. Ağrının karakteristiği, olası nedenleri belirlemeye yardımcı olabilir.
Örnek: “Ağrınızın türünü nasıl tarif edersiniz? Ağrı sürekli mi, aralıklı mı? Ağrıyı hafifleten veya şiddetlendiren faktörler var mı?”
Şikayetin Başlangıcı ve Gelişimi:
Hastanın şikayetin başlangıcını anlatması, olası tetikleyicileri ve etkileyen faktörleri belirlemek açısından önemlidir. Bu bilgi, hangi etkenlerin şikayeti başlattığını anlamada yardımcı olabilir.
Örnek: “Şikayetiniz ne zaman başladı? Başlangıcınızı tetikleyen bir olay veya durum oldu mu? Şikayetinizin başlangıcından bu yana nasıl bir seyir izlediğini anlatabilir misiniz?”
Şikayetin Süresi:
Hastanın şikayetinin ne kadar süredir devam ettiğini sorgulayın. Şikayetin süresi, muhtemel nedenlerin değerlendirilmesinde önemlidir.
Örnek: “Şikayetiniz ne kadar süredir devam ediyor?”
Arttıran ve Azaltan Faktörler:
Hastanın şikayetinin artmasına veya azalmasına neden olan faktörleri belirleyin. Bu faktörler, tanıya yönelik ipuçları sunabilir ve tedavi planlamasına yardımcı olabilir.
Örnek: “Şikayetiniz hangi durum veya aktivitelerde artar veya azalır? Hangi etkenler şikayetinizi üzerinde olumlu veya olumsuz etki yapar?”
Anamnezde Özgeçmiş
“Özgeçmiş” bölümü, hastanın genel sağlık durumu, geçmiş sağlık sorunları, aile geçmişi, yaşam tarzı ve alerjiler gibi bilgileri içerir. Bu bölüm, sağlık profesyonellerinin hastanın sağlık durumunu daha iyi anlamalarına yardımcı olur.
Geçirilmiş Hastalıklar
Hastanın daha önce geçirdiği hastalıklar ve bu hastalıkların tedavileri belirtilmelidir.
Örnek: Hastanın geçmişte yüksek tansiyon teşhisi konuldu ve uzun süreli ilaç tedavisi gördü.
Operasyonlar
Hastanın geçmiş operasyonları, ameliyat tarihleri ve operasyonlarla ilgili detaylar kaydedilmelidir.
Örnek: Hastanın geçmişte safra kesesi ameliyatı geçirdiği ve bu operasyonun sorunsuz geçtiği belirtilmiştir.
Sigara ve Alkol
Hastanın sigara ve alkol kullanımı, sağlık durumunu etkileyebilir.
Örnek: Hasta günde 10 sigara içmekte ve haftada 2-3 kez alkollü içecek tüketmektedir.
Kullanılan İlaçlar
Hastanın düzenli olarak kullandığı ilaçlar, olası etkileşimlerin ve yan etkilerin değerlendirilmesi için kaydedilmelidir.
Örnek: Hasta günde bir kez tansiyon ilacı kullanmakta ve düzenli olarak doktor kontrolüne gitmektedir.
Kanama Diyatezi
Hastanın kanama eğilimi veya kanama bozukluğu olup olmadığına dair bilgiler kaydedilmelidir.
Örnek: Hastanın herhangi bir kanama bozukluğu öyküsü bulunmamakla birlikte ameliyat geçmişi sırasında normalden daha uzun süren bir kanama yaşandığı belirtilmiştir.
İlaçlar
Hastanın mevcut ilaç tedavileri ve kullanılan ilaçların adları sıralanmalıdır.
Örnek: Hasta lisinopril adlı tansiyon ilacını düzenli olarak kullanmaktadır.
Soygeçmiş
Aile üyelerinin sağlık durumu, hastanın genetik yatkınlığını anlamada önemlidir. Anne, Baba hayatta değil ise ölüm nedenleri ve yaşları yazılmalıdır. Kardeşler, çocuklar ve ailedeki hastalıklar sorgulanmalıdır.
Örnek: Aile geçmişinde kalp hastalığı öyküsü bulunan birinci derece yakınları bulunmamaktadır.
Anamnezde Sistemlerin Sorgusu
Kardiyovasküler Sistem
Hastanın kalp sağlığına dair sorgu sonucunda:
- Göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi semptomların olup olmadığı sorulmalıdır.
- Daha önce kalp rahatsızlığı veya kalp krizi geçirip geçirmediği öğrenilmelidir.
Solunum Sistemi
Hastanın solunum sistemi sağlığına yönelik sorgu sonucunda:
- Öksürük, nefes darlığı gibi semptomların olup olmadığı sorulmalıdır.
- Astım veya KOAH gibi kronik solunum rahatsızlıkları öyküsü sorgulanmalıdır.
- Sigara içimi veya diğer solunum irritanlarına maruziyet durumu değerlendirilmelidir.
Sindirim Sistemi
Hastanın sindirim sistemi sağlığı hakkında bilgi almak için:
- Mide ağrısı, bulantı, kusma gibi sindirim sorunları sorgulanmalıdır.
- Daha önce ülser veya reflü gibi sindirim problemleri yaşanıp yaşanmadığı öğrenilmelidir.
- Bağırsak hareketleri ve dışkı kıvamı gibi detaylar ele alınmalıdır.
Üriner Sistem
Hastanın böbrek ve idrar yolu sağlığına yönelik:
- İdrar yaparken ağrı, yanma gibi semptomlar sorulmalıdır.
- Daha önce böbrek taşı veya idrar yolu enfeksiyonu geçirip geçirmediği öğrenilmelidir.
- İdrar rengi ve miktarı hakkında bilgi alınmalıdır.
Kas ve İskelet Sistemi
Hastanın kemik ve kas sağlığına dair:
- Eklem ağrıları, sırt ağrısı gibi semptomlar sorulmalıdır.
- Daha önce kırık, çıkık, romatizma gibi rahatsızlıkların geçirilip geçirilmediği öğrenilmelidir.
Nörolojik Sistem
Hastanın sinir sistemi sağlığına yönelik:
- Baş ağrısı, baş dönmesi, görme bozuklukları gibi semptomlar sorgulanmalıdır.
- Daha önce inme, epilepsi gibi nörolojik rahatsızlıkların öyküsü alınmalıdır.
- Koordinasyon ve denge sorunları hakkında bilgi alınmalıdır.
Dermatolojik Sistem
Hastanın cilt sağlığına dair:
- Cilt döküntüleri, kaşıntı gibi semptomlar sorgulanmalıdır.
- Daha önce egzama, sedef hastalığı gibi cilt problemleri yaşanıp yaşanmadığı öğrenilmelidir.
- Güneşe karşı hassasiyet veya cilt kanseri riski hakkında bilgi alınmalıdır.
Bu sistemlerin sorgusu, hastanın genel sağlık durumunun ve potansiyel sağlık sorunlarının değerlendirilmesinde önemlidir. Her bir sistem, hastanın semptomlarına ve geçmiş öyküsüne göre detaylı olarak ele alınmalıdır.
Bu konu, Klinik Tıp Bilimleri ve daha birçok kategori altında işlenmektedir. Instagram hesabımızdan yeni içerikleri takip edebilirsiniz.
Son düzenleme: 25/08/2023